Nam Trà My là huyện miền núi của tỉnh Quảng Nam, cách tỉnh lỵ gần 100 km về phía Tây Nam; diện tích tự nhiên 82.546,04 ha; huyện có 10 xã trực thuộc, trong đó có 9 xã khu vực III và 01 xã khu vực I theo Quyết định 861/2021/QĐ-TTg; dân số toàn huyện 32.342 người (tính đến cuối năm 2023), chủ yếu là đồng bào các dân tộc Xơ-đăng, Mnông, Co. Sau 5 năm thực hiện Quyết tâm thư Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số huyện lần thứ III, các cấp uỷ đảng, chính quyền và nhân dân huyện Nam Trà My đoàn kết, đồng lòng, không ngừng nỗ lực hoàn thành thắng lợi các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng mà Đại hội đã đề ra.
Khai mạc Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Nam lần thứ IV – năm 2024
Trong công tác giảm nghèo bền vững, Từ năm 2019 - 2020, huyện Nam Trà My được ngân sách trung ương, tỉnh bố trí để thực hiện đầu tư cơ sở hạ tầng, thực hiện các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, đa dạng hóa sinh kế và nhân rộng mô hình giảm nghèo với tổng số tiền 35.669,580 triệu đồng. Giai đoạn 2021 – 2023, tổng nguồn vốn Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững phân bổ hơn 161.986 tỷ đồng. Huyện tiếp tục thực hiện hiệu quả mô hình “3 cán bộ, công chức giúp 01 hộ thoát nghèo”; tăng cường phân công các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, trường học và UBND xã giúp hộ đăng ký thoát nghèo hằng năm; nhờ vậy tỷ lệ hộ nghèo giảm dần qua từng năm. Đến nay, theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 – 2025 thì tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 54,69% đầu năm 2022 xuống còn 36,3% cuối năm 2023, giảm 1.366 hộ nghèo, tỷ lệ giảm 18,40% (bình quân giảm 9,2%/năm).
Kết quả triển Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2019-2024 trên địa bàn huyện có nhiều đổi mới và thành công. Hiện nay, Nam Trà My có 2 thôn đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; 1 xã đạt chuẩn nông thôn mới, toàn huyện đạt trung bình đạt 10,7 tiêu chí/xã; đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn được nâng lên, an ninh nông thôn được bảo đảm, bộ mặt nông thôn đã có nhiều khởi sắc; Nhận thức trong đội ngũ cán bộ công chức từ huyện đến xã và nhân dân về xây dựng nông thôn mới đã có sự thay đổi rõ rệt; vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng nông thôn mới đã từng bước được xác định rõ ràng, nhờ vậy đã khuyến khích, động viên được người dân tham gia đóng góp xây dựng nông thôn mới. Qua đó, đã góp phần từng bước chuyển dịch cơ cấu cây trồng, nâng cao chất lượng - hiệu quả sản xuất, thu nhập của người dân nông thôn ngày được nâng cao; bộ mặt nông thôn thay đổi rõ rệt, khang trang, sạch đẹp hơn.
Nhiều sản phẩm OCOOP đặc trưng được trưng bày tại không gian nơi tổ chức Đại hội
Chương trình Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn I (2021-2025) theo Quyết định 1719/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn huyện có nhiều điểm nổi bậc. Đến nay, huyện đã xây dựng được 12 công trình nước sinh hoạt tập trung với 600 hộ gia đình thụ hưởng; hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán cho 1.787 hộ gia đình thụ hưởng; hỗ trợ 16 nhà ở; hỗ trợ chuyển đổi nghề cho 277 hộ gia đình; hỗ trợ khoán bảo vệ 1.087,15 ha rừng; đầu tư xây dựng 41 công trình hạ tầng thiết yếu (12 công trình nước sinh hoạt tập trung, 16 công trình đường giao thông, 01 công trình đường nội bộ, 01 cầu vượt lũ, 09 công trình trường học, 01 công trình bệnh viện đa khoa huyện, 01 công trình cơ sở hạ tầng vườn sâm Tak Ngo); mua sắm trang thiết bị phục vụ dạy – học cho 05 trường học; bồi dưỡng kiến thức dân tộc cho 126 học viên; tổ chức 18 lớp nâng cao năng lực cho cộng đồng; phục dựng 02 lễ hội truyền thống của các DTTS; tổ chức 09 lớp tập huấn nâng cao năng lực thu thập thông tin cho cộng tác viên thôn với 54 người tham dự; tổ chức Hội nghị tuyên truyền về công tác Dân số tại 09 xã với 720 người tham gia; đã phổ cập tư vấn khám sức khỏe 630 người; tổ chức được 18 hội nghị tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về dân số; tổ chức khám và tư vấn sức khỏe 399 người dân là đồng bào DTTS; tổ chức 02 tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ y tế trên địa bàn; tuyên truyền và truyền thông về làm mẹ an toàn cho 275 lược bà mẹ mang thai; xây dựng và phát sóng 01 phóng sự truyền thông về phòng chống tác hại tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; triển khai 90 pano tuyên truyền về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống và 02 đợt tham quan học tập kinh nghiệm cho người có uy tín trong đồng bào DTTS.
Từ các nguồn lực của Chương trình, hệ thống cơ sở hạ tầng trên địa bàn huyện đã được quan tâm tăng cường đầu tư, cơ bản đáp ứng nhu cầu phục vụ sản xuất, đời sống của người dân. Chương trình triển khai đã tập trung giải quyết các yêu cầu bức xúc, thiết thực về đời sống và sản xuất; từng bước giải quyết nhu cầu thiết thực cho các hộ sắp xếp, ổn định dân cư, xóa nhà tạm, chuyển đổi nghề, chuyển dịch cơ cấu sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi; nâng cao mức sống văn hoá, tinh thần, vật chất cho người dân, qua đó đã bước đầu giúp người nghèo, đồng bào các dân tộc thiểu số có nhiều thay đổi về nhận thức trong phát triển sản xuất, nâng cao ý thức gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của từng dân tộc, tự thân nổ lực vươn lên.
Đồng chí Hà Ra Diêu, Phó Trưởng Ban Dân tộc tỉnh, Thành viên Ban Chỉ đạo Đại hội tỉnh phát biểu tại Đại hội huyện Nam Trà My lần thứ IV – năm 2024
Về chính sách đối với người có uy tín trong vùng dân tộc thiểu số theo Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg và Quyết định số 28/2023/QĐ-TTg, huyện đã thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách đối với người có uy tín như thăm chúc tết, hỗ trợ đau ốm, hỗ trợ khó khăn đột xuất, hỗ trợ khi người thân của người có uy tín qua đời, cung cấp thông tin cho người có uy tín, tổ chức tham quan cho người có uy tín đi tham quan trong tỉnh và ngoài tỉnh, hỗ trợ thiết bị nghe gọi cho một số người có uy tín. Tổng kinh phí thực hiện giai đoạn 2019-2024 là 832.668.000 đồng.
Về chính sách hồ trợ vay vốn cho người đồng bào DTTS, thời gian qua huyện đã tạo điều kiện thuận lợi nhất để đồng bào DTTS có vốn để đầu tư phát triển sản xuất, từng bước cải thiện thu nhập gia đình, góp phần tích cực vào công tác giảm nghèo của địa phương. Tổng nguồn vốn thực hiện giai đoạn 2019-2024 là: 25.661 triệu đồng với 488 lượt hộ vay; qua đó đã góp phần quan trọng trong thực hiện hiệu quả chính sách giảm nghèo bền vững trên địa bàn.
Về chính sách hỗ trợ sắp xếp dân cư theo Nghị quyết số 23/2021/NQ-HĐND ngày 22/7/2021 của HĐND tỉnh, số vốn thực hiện tăng dần qua các năm. Cụ thể, năm 2022 đã tổ chức tập huấn cho 300 chủ kinh tế vườn, 50 cán bộ cấp xã với tổng kinh phí 95 triệu đồng; năm 2023, phát triển kinh tế vườn 10 hộ thuộc 4 xã Trà Mai, Trà Tập, Trà Don và Trà Vân; đến năm 2024, tổng kinh phí hỗ trợ phát triển kinh tế vườn, kinh tế trang trại trên địa bàn huyện đạt 666,2 triệu đồng. Đối với chính sách hỗ trợ bảo tồn và phát triển cây quế Trà My giai đoạn 2018 – 2025 theo Nghị quyết số 40/2017/HĐND ngày 07/12/2017 của Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Nam; trong giai đoạn 2019-2023, huyện đã hỗ trợ 1.297.607 cây quế Trà My cho 2.443 hộ trồng với diện tích 1.097ha với tổng kinh phí hơn 5,6 tỷ đồng.
Về chính sách hỗ trợ bảo tồn và phát triển cây dược liệu quý, thực hiện Nghị quyết số 09/2022/NQ-HĐND ngày 17/5/2022 của HĐND tỉnh Quy định cơ chế khuyến khích bảo tồn, phát triển Sâm Ngọc Linh và cây dược liệu khác trên địa bàn tỉnh Quảng Nam, giai đoạn 2022 – 2025; trong các năm 2022-2023, huyện Nam Trà My đã hỗ trợ cho nhân dân 103.333 cây/1.695 lượt hộ với tổng diện tích trồng được là 5,16 ha. Tổng kinh phí thực hiện là hơn 27,8 tỷ đồng; trong đó, ngân sách nhà nước 22,3 tỷ đồng, kinh phí đối ứng của hộ dân là 5,5 tỷ đồng. Đối với các cây dược liệu khác, trong năm2023, huyện chi mức kinh phí 2,5 tỷ đồng để hướng dẫn hộ, nhóm hộ, tổ hợp tác trên địa bàn huyện phát triển trồng mới cây dược liệu khác.
Bên cạnh đó, trong giai đoạn 2019-2024, huyện Nam Trà My đã triển khai thực hiện hiệu quả, đúng quy định nhiều chính sách hỗ trợ khác đối với đồng bào các DTTS sinh sống trên địa bàn, góp phần đảm bảo an sinh, phúc lợi cho người dân, nâng cao hiệu quả công tác giảm nghèo bền vững, như: chính sách của tỉnh hỗ trợ tiền ăn cho bệnh nhân khi nằm viện và chế độ hỗ trợ tiền vận chuyển bệnh nhân theo Quyết định 2151/QĐ-UBND ngày 09/7/2014 của UBND tỉnh Quảng Nam; chính sách hỗ trợ cho phụ nữ hộ nghèo là người dân tộc thiểu số khi sinh con đúng chính sách dân số theo Nghị định số 39/2015/NĐ-CP ngày 27/4/2015 của Chính phủ; chính sách về hỗ trợ bảo hiểm y tế theo Nghị quyết 04/2022/NQ-HĐND ngày 12/01/2022 quy định chính sách hỗ trợ bảo hiểm y tế đối với đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2022-2025; chính sách hỗ trợ tiền điện cho hộ nghèo....
Tại Đại hội, nhiều tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu, xuất sắc trong thực hiện công tác dân tộc giai đoạn 2019 -2024 được trao tặng Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh, Giấy khen của Trưởng Ban Dân tộc tỉnh và Chủ tịch UBND huyện
Sau gần 2 ngày làm việc, Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số huyện Nam Trà My lần thứ IV- năm 2024 đã thành công tốt đẹp. Quyết tâm thư Đại hội được thông qua với sự tán thành, nhất trí cao của toàn thể đại biểu chính thức dự Đại hội. Trong phương hướng, nhiệm vụ công tác dân tộc, chính sách dân tộc giai đoạn tiếp theo, Nghị quyết Đại hội đề ra các giải pháp nhằm triển khai có hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia: Chương trình MTQG giảm nghèo, Chương trình MTQG Nông thôn mới, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Triển khai đồng bộ các nhiệm vụ đề ra tại Nghị quyết 12-NQ/TU ngày 20/7/2021 của Tỉnh uỷ Quảng Nam về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; định hướng một số dự án quan trọng tại vùng Tây tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2021 - 2025 và tầm nhìn đến năm 2030. Đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế hợp lý, thúc đẩy phát triển sản xuất của các ngành Nông - lâm nghiệp, công nghiệp - xây dựng và thương mại - dịch vụ trên địa bàn huyện. Tận dụng tối đa mọi tiềm năng sẵn có về đất đai, tài nguyên, lao động. Đồng thời vận dụng các cơ chế chính sách ưu đãi, đặc thù để kích thích sản xuất phát triển, nâng cao thu nhập cho người dân. Quan tâm hơn nữa công tác xúc tiến thương mại, kêu gọi, thu hút đầu tư và tạo môi trường khởi nghiệp để tìm thị trường đầu ra cho hàng nông sản và nguồn vốn cho đầu tư phát triển hạ tầng, phát triển sản xuất. Khuyến khích áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao trình độ tổ chức sản xuất theo hướng tập trung có quy mô lớn, sản phẩm hàng hoá có tính cạnh tranh cao; giải quyết cơ bản tình trạng thiếu đất sản xuất, đất ở cho đồng bào vùng DTTS trên địa bàn quản lý.
